Ürkmez İçme Suyu Arıtma Tesisi
Ürkmez İçme Suyu Arıtma Tesisi
Pompa İstasyonu
Ürkmez Baraj gölünde su yükseltisi 26 metrenin üzerinde olduğunda su arıtma tesisine pompaj gerekmeden gelmektedir. Ancak baraj gölü su yükseltisinin 26 metre veya altına inmesi durumunda, gölden alınan suyun arıtma tesisine aktarılması için pompalar devreye alınmaktadır. Bu amaçla kullanılan ve her biri 11 kW gücünde 4 adet terfi pompası bulunmaktadır. Pompa istasyonu ile arıtma tesisi arasında yaklaşık 900 metre uzunluğunda 400 milimetre çapında basınçlı bir boru hattı bulunmaktadır.
Ürkmez İçme Suyu Arıtma Tesisi
Ürkmez İçme Suyu Arıtma Tesisi, Ürkmez Barajı’nın yaklaşık 900 metre doğusunda bulunmaktadır. Proje debisi 109 litre/saniyedir. Ürkmez’in su ihtiyacı 1992 yılında İller Bankası Genel Müdürlüğü ile Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü arasında yapılan ve daha sonra İZSU Genel Müdürlüğü’ne devredilen protokolle Ürkmez Barajı’ndan alınacak hamsuyun arıtılmasıyla sağlanmaktadır. Arıtma tesisi 2 Temmuz 2004 tarihinde işletmeye açılmıştır.
Havalandırma Ünitesi
Pompa istasyonundan havalandırma ünitesine gelen hamsuyun debisi girişte debimetre ile ölçülür. Havalandırma, hamsuya oksijen kazandırmak, koku ve tat yaratan unsurların uzaklaştırılmasını sağlamak için gerekli bir arıtma işlemidir. Bu ünitede 4 basamaklı bir kaskat havalandırma sistemiyle atmosferik oksijenin hamsu içinde çözünmesi sağlanır. Havalandırma ünitesinden çıkan su hızlı karıştırma ünitesine gelir.
Havalandırma Ünitesi Özellikleri
Tipi: Kaskat
Kaskat sayısı: 4 adet
Kaskat uzunluğu: 4 metre
Kaskat düşü yüksekliği: 50 santimetre
Savak yüksekliği: 20 santimetre
Hızlı Karıştırma Ünitesi
Baraj gölünden gelen hamsuyun bulanıklığını gidermek amacıyla kullanılan koagulant maddenin suya hızla karıştırılması bu ünitede yapılır.
Hızlı Karıştırma Ünitesi Özellikleri
Karıştırma ünitesi şekli: Kare kesitli
Karıştırma ünitesi göz sayısı: 2 adet
Bir ünitenin boyutu: 1,8 metre x 1 metre x 2,01 metre
Ünite hacmi: 2 x 6,51 metreküp
Maksimum bekleme süresi: 44 saniye (Bir karıştırıcı devredeyken)
Hız gradyanı: 350 litre/saniye
Devir sayısı: 71 devir/dakika
Motor gücü: 1,1 kW
Yavaş Karıştırma Ünitesi
Hızlı karıştırma işleminden sonra su 2 adet 50 santimetre x 40 santimetre boyutlarında motor kumandalı sürgülü kapak ile yavaş karıştırma yapısına geçer.
Yavaş Karıştırma Ünitesi Özellikleri
Karıştırma ünitesi şekli: Kare kesitli
Karıştırma ünitesi göz sayısı: 2 adet
Bir ünitenin boyutu: 8 metre x 4 metre x 3,46 metre
Ünite hacmi: 2 x 110,72 metreküp
Maksimum bekleme süresi: 33,86 dakika
Devir sayısı: 5,9 devir/dakika
Motor gücü: 1,1 kW
Durultucu Ünitesi
Durultma işlemi, su kalitesini yükseltmek amacıyla yumaklanma sağlayıcı madde ile karıştırılmış olan ve yeterli yumak büyüklüğüne gelmiş bulunan parçacıkların çökeltilerek sudan uzaklaştırıldığı fizikokimyasal bir işlemdir. Her çökeltim tankının girişinde bir adet çamur toplama haznesi vardır. Durultucuda bulanıklığa neden olan maddelerden büyük ölçüde arındırılan su savaklar ile kanallara alınarak hızlı kum filtresine gönderilir.
Ürkmez İçme Suyu Arıtma Tesisi Durultucu Ünitesi
Durultucu Ünitesi Özellikleri
Durultucu havuz sayısı: 4 adet
Durultucu boyutları: 20 metre x 6 metre
Girişte durultucu su derinliği: 3,7 metre
Çıkışta durultucu su derinliği: 2,3 metre
Durultucu hacmi: 360 metreküp/adet
Durultucu kapasitesi: 9.418 metreküp/gün
Bekletme süresi: 3,67 saat
Katı çamur miktarı: 282,5 kilogram/gün
Çamur debisi: 13,85 metreküp/gün
Hızlı Kum Filtreleri
Durultucu ünitesinden çıkan durulmuş su dağıtım kanalları vasıtasıyla hızlı kum filtrelerine giriş yapar ve suda kalan partiküllerin filtrede tutulması sağlanır. Süzülme yukarıdan aşağı doğru olur. Süzülen su kum filtre tabakasının altına yerleştirilmiş bulunan 32 milimetre çapındaki özel PVC nozullar ile toplanarak filtrelenmiş su toplama kanalına aktarılır. Nozullar filtre boyunca 48’er adet olmak üzere 16’şar sıra halinde yerleştirilmiştir. Toplama kanalında biriken sular 300 milimetre çapındaki çelik boru geçişi ile 400 milimetre çapındaki filtrelenmiş su hattına bağlanarak son klorlama ünitesine gönderilir.
Filtre Ünitesi Özellikleri
Tipi: Hızlı kum filtre
Havuz sayısı: 4 adet
Filtre havuz boyutları: 6 metre x 3 metre
Filtre alanı: 18 metrekare/adet
Filtrasyon hızı: 30 metreküp/metrekare/saat
Filtre su yükü: 2,3 metre
Filtre yatağı malzemesi: Kum
Filtre kum derinliği: 1 metre
Filtre malzemesi boyutu: 1,6 - 12,5 milimetre
Filtre dren tipi: Nozul
Nozul sayısı: 64 adet/metrekare
Toplam nozul sayısı: 4.608 adet
Hava körüğü kapasitesi: 900 metreküp/saat
Ürkmez İçme Suyu Arıtma Tesisi Filtre Havuzu
Klor Temas Tankı
Klor temas tankı 3 adet çarpma perdeli, 2 gözlü betonarme bir yapıdır. Göz hacmi 119,52 metreküp, suyun bekleme süresi 33 dakikadır.
Temiz Su Deposu
Temiz su deposunun hacmi 569,736 metreküptür. Depo 2 göz olarak tasarlanmıştır. 1 gözün boyu 7,20 metre, eni 9,65 metre, su yüksekliği 4,10 metredir. Suyun depoda bekleme süresi 87 dakikadır. Klor temas tankından gelen su 600 metreküp hacmindeki temiz su tankına, buradan da 2.500 metreküp hacmindeki temiz su deposuna aktarılır.
Çamur Yoğunlaştırıcı
Çamur yoğunlaştırma tankı 4 metre çapında, yuvarlak betonarme bir tanktır. Tank tabanında yoğunlaşan çamur, sıyırıcı paletler aracılığıyla merkezdeki çamur konisinde toplanır. Buradan çamur pompaları vasıtasıyla çamur kurutma ünitesine iletilir. Çamur yoğunlaştırma tankının derinliği 2 metre, hacmi 25,12 metreküp, bekleme süresi 37,5 saattir.
Çamur Kurutma Yatakları
Yoğunlaştırma tankından gelen çamur, çamur kurutma yataklarına 30 santimetre kalınlığında tabakalar halinde serilerek kurutulur. Çamur kurutma yatakları 6 adet olup boyutları 5 metre x 12 metredir. Çamur kurutma yatakları toplam yüzey alanı 360 metrekaredir. Çamurdan sızan su, tabandaki drenaj boruları ile drene edilir.
Tesisin İşletilmesi
Ürkmez İçme Suyu Arıtma Tesisi’nin işletimi, bakımı ve onarımı İZSU personeli tarafından gerçekleştirilmektedir. Tesis 3'lü vardiya ile 24 saat çalışır durumdadır. Mekanik ve elektrik ekipleri ile bakım işlemleri periyodik olarak yapılmaktadır.
Su Kalitesi
Ürkmez İçme Suyu Arıtma Tesisi’nden şebekeye verilen arıtılmış suyun kalitesi TS 266 içme suyu kalite standardına uygundur. Tesiste belirli noktalardan alınan su ve çamur numunelerinin analizi gün boyunca tesis laboratuvarında yapılmaktadır. Bunun yanında hamsu ve arıtılmış suyun analizleri İZSU Laboratuar Şube Müdürlüğü’nün akredite merkez laboratuarlarında ve Sağlık Bakanlığı Hıfzısıhha Enstitüsü laboratuarlarında ilgili yönetmelikler doğrultusunda periyodik olarak yapılmaktadır.
Pompa İstasyonu
Ürkmez Baraj gölünde su yükseltisi 26 metrenin üzerinde olduğunda su arıtma tesisine pompaj gerekmeden gelmektedir. Ancak baraj gölü su yükseltisinin 26 metre veya altına inmesi durumunda, gölden alınan suyun arıtma tesisine aktarılması için pompalar devreye alınmaktadır. Bu amaçla kullanılan ve her biri 11 kW gücünde 4 adet terfi pompası bulunmaktadır. Pompa istasyonu ile arıtma tesisi arasında yaklaşık 900 metre uzunluğunda 400 milimetre çapında basınçlı bir boru hattı bulunmaktadır.
Ürkmez İçme Suyu Arıtma Tesisi
Ürkmez İçme Suyu Arıtma Tesisi, Ürkmez Barajı’nın yaklaşık 900 metre doğusunda bulunmaktadır. Proje debisi 109 litre/saniyedir. Ürkmez’in su ihtiyacı 1992 yılında İller Bankası Genel Müdürlüğü ile Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü arasında yapılan ve daha sonra İZSU Genel Müdürlüğü’ne devredilen protokolle Ürkmez Barajı’ndan alınacak hamsuyun arıtılmasıyla sağlanmaktadır. Arıtma tesisi 2 Temmuz 2004 tarihinde işletmeye açılmıştır.
Havalandırma Ünitesi
Pompa istasyonundan havalandırma ünitesine gelen hamsuyun debisi girişte debimetre ile ölçülür. Havalandırma, hamsuya oksijen kazandırmak, koku ve tat yaratan unsurların uzaklaştırılmasını sağlamak için gerekli bir arıtma işlemidir. Bu ünitede 4 basamaklı bir kaskat havalandırma sistemiyle atmosferik oksijenin hamsu içinde çözünmesi sağlanır. Havalandırma ünitesinden çıkan su hızlı karıştırma ünitesine gelir.
Havalandırma Ünitesi Özellikleri
Tipi: Kaskat
Kaskat sayısı: 4 adet
Kaskat uzunluğu: 4 metre
Kaskat düşü yüksekliği: 50 santimetre
Savak yüksekliği: 20 santimetre
Hızlı Karıştırma Ünitesi
Baraj gölünden gelen hamsuyun bulanıklığını gidermek amacıyla kullanılan koagulant maddenin suya hızla karıştırılması bu ünitede yapılır.
Hızlı Karıştırma Ünitesi Özellikleri
Karıştırma ünitesi şekli: Kare kesitli
Karıştırma ünitesi göz sayısı: 2 adet
Bir ünitenin boyutu: 1,8 metre x 1 metre x 2,01 metre
Ünite hacmi: 2 x 6,51 metreküp
Maksimum bekleme süresi: 44 saniye (Bir karıştırıcı devredeyken)
Hız gradyanı: 350 litre/saniye
Devir sayısı: 71 devir/dakika
Motor gücü: 1,1 kW
Yavaş Karıştırma Ünitesi
Hızlı karıştırma işleminden sonra su 2 adet 50 santimetre x 40 santimetre boyutlarında motor kumandalı sürgülü kapak ile yavaş karıştırma yapısına geçer.
Yavaş Karıştırma Ünitesi Özellikleri
Karıştırma ünitesi şekli: Kare kesitli
Karıştırma ünitesi göz sayısı: 2 adet
Bir ünitenin boyutu: 8 metre x 4 metre x 3,46 metre
Ünite hacmi: 2 x 110,72 metreküp
Maksimum bekleme süresi: 33,86 dakika
Devir sayısı: 5,9 devir/dakika
Motor gücü: 1,1 kW
Durultucu Ünitesi
Durultma işlemi, su kalitesini yükseltmek amacıyla yumaklanma sağlayıcı madde ile karıştırılmış olan ve yeterli yumak büyüklüğüne gelmiş bulunan parçacıkların çökeltilerek sudan uzaklaştırıldığı fizikokimyasal bir işlemdir. Her çökeltim tankının girişinde bir adet çamur toplama haznesi vardır. Durultucuda bulanıklığa neden olan maddelerden büyük ölçüde arındırılan su savaklar ile kanallara alınarak hızlı kum filtresine gönderilir.
Ürkmez İçme Suyu Arıtma Tesisi Durultucu Ünitesi
Durultucu Ünitesi Özellikleri
Durultucu havuz sayısı: 4 adet
Durultucu boyutları: 20 metre x 6 metre
Girişte durultucu su derinliği: 3,7 metre
Çıkışta durultucu su derinliği: 2,3 metre
Durultucu hacmi: 360 metreküp/adet
Durultucu kapasitesi: 9.418 metreküp/gün
Bekletme süresi: 3,67 saat
Katı çamur miktarı: 282,5 kilogram/gün
Çamur debisi: 13,85 metreküp/gün
Hızlı Kum Filtreleri
Durultucu ünitesinden çıkan durulmuş su dağıtım kanalları vasıtasıyla hızlı kum filtrelerine giriş yapar ve suda kalan partiküllerin filtrede tutulması sağlanır. Süzülme yukarıdan aşağı doğru olur. Süzülen su kum filtre tabakasının altına yerleştirilmiş bulunan 32 milimetre çapındaki özel PVC nozullar ile toplanarak filtrelenmiş su toplama kanalına aktarılır. Nozullar filtre boyunca 48’er adet olmak üzere 16’şar sıra halinde yerleştirilmiştir. Toplama kanalında biriken sular 300 milimetre çapındaki çelik boru geçişi ile 400 milimetre çapındaki filtrelenmiş su hattına bağlanarak son klorlama ünitesine gönderilir.
Filtre Ünitesi Özellikleri
Tipi: Hızlı kum filtre
Havuz sayısı: 4 adet
Filtre havuz boyutları: 6 metre x 3 metre
Filtre alanı: 18 metrekare/adet
Filtrasyon hızı: 30 metreküp/metrekare/saat
Filtre su yükü: 2,3 metre
Filtre yatağı malzemesi: Kum
Filtre kum derinliği: 1 metre
Filtre malzemesi boyutu: 1,6 - 12,5 milimetre
Filtre dren tipi: Nozul
Nozul sayısı: 64 adet/metrekare
Toplam nozul sayısı: 4.608 adet
Hava körüğü kapasitesi: 900 metreküp/saat
Ürkmez İçme Suyu Arıtma Tesisi Filtre Havuzu
Klor Temas Tankı
Klor temas tankı 3 adet çarpma perdeli, 2 gözlü betonarme bir yapıdır. Göz hacmi 119,52 metreküp, suyun bekleme süresi 33 dakikadır.
Temiz Su Deposu
Temiz su deposunun hacmi 569,736 metreküptür. Depo 2 göz olarak tasarlanmıştır. 1 gözün boyu 7,20 metre, eni 9,65 metre, su yüksekliği 4,10 metredir. Suyun depoda bekleme süresi 87 dakikadır. Klor temas tankından gelen su 600 metreküp hacmindeki temiz su tankına, buradan da 2.500 metreküp hacmindeki temiz su deposuna aktarılır.
Çamur Yoğunlaştırıcı
Çamur yoğunlaştırma tankı 4 metre çapında, yuvarlak betonarme bir tanktır. Tank tabanında yoğunlaşan çamur, sıyırıcı paletler aracılığıyla merkezdeki çamur konisinde toplanır. Buradan çamur pompaları vasıtasıyla çamur kurutma ünitesine iletilir. Çamur yoğunlaştırma tankının derinliği 2 metre, hacmi 25,12 metreküp, bekleme süresi 37,5 saattir.
Çamur Kurutma Yatakları
Yoğunlaştırma tankından gelen çamur, çamur kurutma yataklarına 30 santimetre kalınlığında tabakalar halinde serilerek kurutulur. Çamur kurutma yatakları 6 adet olup boyutları 5 metre x 12 metredir. Çamur kurutma yatakları toplam yüzey alanı 360 metrekaredir. Çamurdan sızan su, tabandaki drenaj boruları ile drene edilir.
Tesisin İşletilmesi
Ürkmez İçme Suyu Arıtma Tesisi’nin işletimi, bakımı ve onarımı İZSU personeli tarafından gerçekleştirilmektedir. Tesis 3'lü vardiya ile 24 saat çalışır durumdadır. Mekanik ve elektrik ekipleri ile bakım işlemleri periyodik olarak yapılmaktadır.
Su Kalitesi
Ürkmez İçme Suyu Arıtma Tesisi’nden şebekeye verilen arıtılmış suyun kalitesi TS 266 içme suyu kalite standardına uygundur. Tesiste belirli noktalardan alınan su ve çamur numunelerinin analizi gün boyunca tesis laboratuvarında yapılmaktadır. Bunun yanında hamsu ve arıtılmış suyun analizleri İZSU Laboratuar Şube Müdürlüğü’nün akredite merkez laboratuarlarında ve Sağlık Bakanlığı Hıfzısıhha Enstitüsü laboratuarlarında ilgili yönetmelikler doğrultusunda periyodik olarak yapılmaktadır.