Atık Su ve Çamurların Geri Dönüşümüne Yönelik Araştırmalar
Atık Su ve Çamurların Geri Dönüşümüne Yönelik Araştırmalar
Atıksu Arıtımında Yenilebilir Enerji Kullanımı
Atıksu arıtma tesislerinde güneş enerjisi panelleri ile elektrik üretilerek yenilenebilir enerjinin kullanımı ve tesislerin karbon ayak izinin azaltılması hedeflenmektedir.
Bu amaçla öncelikle Çiğli Atıksu Arıtma Tesisi’nde 200.000 m² alanda 9,9 MW güç kapasitesinde güneş enerji santrali kurulacaktır. İlk yatırım maliyeti 59.000.000 TL olan Çiğli GES’in, yıllık 16.000.000 kWh elektrik enerjisi üreterek 9.280.000 TL enerji tasarrufu sağlayacağı ve amortisman süresinin 6,3 yıl olacağı öngörülmüştür.
Bu tesisle Çiğli AAT’nin yıllık toplam elektrik enerji ihtiyacının üçte biri veya Menemen AAT, Kemalpaşa AAT, Aliağa AAT, Güneybatı AAT, Torbalı AAT, Ödemiş AAT, Foça AAT ve Urla AAT tesislerinin tamamının toplam elektrik enerji ihtiyacı karşılanacaktır. GES Projesi ihalesi 04.06.2020 tarihinde gerçekleşmiş ve yer teslimi yapılmıştır.
Solar Çamur Kurutma Üniteleri Kurulması
İzmir’de arıtma çamurlarının solar çamur kurutma yöntemi ile kurutulmasının yaygınlaştırılması amacıyla, Havza Atıksu Arıtma Tesisi’nde kurulan Solar Çamur Kurutma Ünitesi’nin ardından, İZSU Genel Müdürlüğü tarafından işletilen atıksu arıtma tesislerinden ilk etapta Bergama, Aliağa, Türkelli, Kemalpaşa, Doğanbey gibi arazi imkanı yeterli olan atıksu arıtma tesislerinde de aynı sistem kurularak uygulamaya alınacak.
Sistemin devreye girmesiyle, bu tesislerden Çiğli Çamur Kurutma Ünitelerine nakli yapılan yaklaşık 90 ton çamur yeni teknoloji ile kurutulmuş olacaktır.

Çiğli Atıksu Arıtma Tesisi’nde Nutrient Geri Kazanımı Projesi
Çiğli Atıksu Arıtma Tesisi’nde çamur susuzlaştırma işlemleri sonucu oluşan (çamur süzüntü suyu), 200 mg/l (ham atıksuyun 20 katı) fosfor içeriği zengin bu sentrattan, MgNH4PO4 (magnezyum amonyum fosfat) formunda fosforun geri kazanılması hedeflenmektedir. Elde edilen ve strüvit olarak da adlandırılan bu gübrenin (MgNH4PO4) kentimizdeki yeşil alanlarla birlikte çiçek ve fidan yetiştiriciliği yapan kooperatiflerin fosfor ihtiyacının karşılanmasında kullanılması öngörülmektedir.
Yıllık üretilecek olan gübrenin ekonomik değeri 5 milyon TL olarak öngörülmektedir. Proje, TUBİTAK ile sözleşme imzalanma aşamasındadır.

Arıtılmış Atık Suların Yeniden Kullanımı
Sınırlı olan su kaynaklarımızın ve sürekli artış gösteren su gereksinimlerinin karşılanabilmesi dolayısıyla çevre ve su kaynaklarının korunması amacıyla başlatılan atıksuların geri kazanılarak alternatif su kaynağı yaratılması çalışmaları hız kazandı.
Bu kapsamda, 2015-2019 yılları arasında toplam 30.000 m3/gün arıtılmış atıksuyun ileri arıtım teknolojileri (ön arıtma, ultrafiltrasyon, ters osmoz vb ) ile geri kazanılarak zirai sulama, endüstriyel ve evsel amaçlı olarak yeniden kullanılması planlanıyor. Projenin ilk aşaması olarak, ileri biyolojik atıksu arıtma tesislerinde arıtılmış atıksularının analizleri yaptırılarak yeniden kullanılabilirliği araştırılıyor ve her bir tesisin çıkış suyuna özgü güvenilir ve ekonomik arıtma teknolojilerinin belirlenmesi çalışmaları yürütülüyor.
Türkiye’ deki toplam su tüketiminin %72 sinin zirai amaçlı olarak kullanıldığı göz önünde bulundurularak, kentsel atıksuların zirai sulama suyu olarak kullanılabilmesi için ulusal boyutta örnek ve rehber olmak hedefleniyor. Bu amaçla, arıtılmış atıksuların tarımda kullanım olanakları; Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi ile birlikte Nisan 2015’de başlayan çalışmalar kapsamında; İZSU Genel Müdürlüğü’ne bağlı Menemen, Kemalpaşa, Torbalı, Bayındır ve Havza Atıksu Arıtma Tesisleri'nden çıkan arıtılmış atıksuların sulamada kullanım olanakları araştırılmıştır.
Tüm bu araştırmaların yanısıra, Çiğli Atıksu Arıtma Tesisi’nde 2.000 m3/gün kapasiteli atıksuyun mikrofiltrasyon, ultrafiltrasyon ve ters osmoz sistemleri ile insani amaçlı kullanım suyu (TS266) standartlarında geri kazanıldığı bir pilot tesis kurulması çalışmaları da başladı. İçme suyu standardına getirilen bu suyun, Çiğli AAT’de polielektrolit seyreltme ünitesinde, ekipmanların ve ünitelerin bakım ve temizliğinde ve yeşil alan sulanmasında şebeke suyu yerine kullanılması hedeflenmektedir. Tesisin proje yapım ihalesinin yapılabilmesi için teknik şartname çalışmaları devam etmektedir. Geri kazanım ünitesi, kurulma alanının zemin özelliklerinin belirlenmesi amacıyla yapılan Zemin Etüdü işi tamamlanmıştır. Ünitenin, ÇED kapsamında kalmadığına dair Çevre ve Şehircilik Bakanlığından görüş alınmıştır.

Ayrıca arıtılmış atıksuların endüstriyel amaçlı kullanımı kapsamında, 21.600 m3/gün kapasite ve 13.000 m3/gün güncel debiye sahip Aliağa Atıksu Arıtma Tesisi’nde, arıtılan atıksu, TÜPRAŞ Rafinerisi tarafından yapılacak olan iletim hattı ile TÜPRAŞ’a iletilecek ve bu şekilde, TÜPRAŞ Rafinerisi, endüstriyel su ihtiyacını Aliağa AAT’nin geri kazanılmış atıksuyu ile karşılayacaktır. Yaklaşık 4 km uzunluğunda uzunluğunda bir iletim hattı ile TÜPRAŞ Rafinerisi’ne iletilecek olan geri kazanılmış atıksuyun iletim maliyetlerinin yanı sıra, gerekli sistemin TÜPRAŞ Tesisleri içinde kurulumunun da TÜPRAŞ tarafından karşılanması öngörülmektedir.
Atıksu Arıtımında Yenilebilir Enerji Kullanımı
Atıksu arıtma tesislerinde güneş enerjisi panelleri ile elektrik üretilerek yenilenebilir enerjinin kullanımı ve tesislerin karbon ayak izinin azaltılması hedeflenmektedir.
Bu amaçla öncelikle Çiğli Atıksu Arıtma Tesisi’nde 200.000 m² alanda 9,9 MW güç kapasitesinde güneş enerji santrali kurulacaktır. İlk yatırım maliyeti 59.000.000 TL olan Çiğli GES’in, yıllık 16.000.000 kWh elektrik enerjisi üreterek 9.280.000 TL enerji tasarrufu sağlayacağı ve amortisman süresinin 6,3 yıl olacağı öngörülmüştür.
Bu tesisle Çiğli AAT’nin yıllık toplam elektrik enerji ihtiyacının üçte biri veya Menemen AAT, Kemalpaşa AAT, Aliağa AAT, Güneybatı AAT, Torbalı AAT, Ödemiş AAT, Foça AAT ve Urla AAT tesislerinin tamamının toplam elektrik enerji ihtiyacı karşılanacaktır. GES Projesi ihalesi 04.06.2020 tarihinde gerçekleşmiş ve yer teslimi yapılmıştır.
Solar Çamur Kurutma Üniteleri Kurulması
İzmir’de arıtma çamurlarının solar çamur kurutma yöntemi ile kurutulmasının yaygınlaştırılması amacıyla, Havza Atıksu Arıtma Tesisi’nde kurulan Solar Çamur Kurutma Ünitesi’nin ardından, İZSU Genel Müdürlüğü tarafından işletilen atıksu arıtma tesislerinden ilk etapta Bergama, Aliağa, Türkelli, Kemalpaşa, Doğanbey gibi arazi imkanı yeterli olan atıksu arıtma tesislerinde de aynı sistem kurularak uygulamaya alınacak.
Sistemin devreye girmesiyle, bu tesislerden Çiğli Çamur Kurutma Ünitelerine nakli yapılan yaklaşık 90 ton çamur yeni teknoloji ile kurutulmuş olacaktır.

Çiğli Atıksu Arıtma Tesisi’nde Nutrient Geri Kazanımı Projesi
Çiğli Atıksu Arıtma Tesisi’nde çamur susuzlaştırma işlemleri sonucu oluşan (çamur süzüntü suyu), 200 mg/l (ham atıksuyun 20 katı) fosfor içeriği zengin bu sentrattan, MgNH4PO4 (magnezyum amonyum fosfat) formunda fosforun geri kazanılması hedeflenmektedir. Elde edilen ve strüvit olarak da adlandırılan bu gübrenin (MgNH4PO4) kentimizdeki yeşil alanlarla birlikte çiçek ve fidan yetiştiriciliği yapan kooperatiflerin fosfor ihtiyacının karşılanmasında kullanılması öngörülmektedir.
Yıllık üretilecek olan gübrenin ekonomik değeri 5 milyon TL olarak öngörülmektedir. Proje, TUBİTAK ile sözleşme imzalanma aşamasındadır.
Arıtılmış Atık Suların Yeniden Kullanımı
Sınırlı olan su kaynaklarımızın ve sürekli artış gösteren su gereksinimlerinin karşılanabilmesi dolayısıyla çevre ve su kaynaklarının korunması amacıyla başlatılan atıksuların geri kazanılarak alternatif su kaynağı yaratılması çalışmaları hız kazandı.
Bu kapsamda, 2015-2019 yılları arasında toplam 30.000 m3/gün arıtılmış atıksuyun ileri arıtım teknolojileri (ön arıtma, ultrafiltrasyon, ters osmoz vb ) ile geri kazanılarak zirai sulama, endüstriyel ve evsel amaçlı olarak yeniden kullanılması planlanıyor. Projenin ilk aşaması olarak, ileri biyolojik atıksu arıtma tesislerinde arıtılmış atıksularının analizleri yaptırılarak yeniden kullanılabilirliği araştırılıyor ve her bir tesisin çıkış suyuna özgü güvenilir ve ekonomik arıtma teknolojilerinin belirlenmesi çalışmaları yürütülüyor.
Türkiye’ deki toplam su tüketiminin %72 sinin zirai amaçlı olarak kullanıldığı göz önünde bulundurularak, kentsel atıksuların zirai sulama suyu olarak kullanılabilmesi için ulusal boyutta örnek ve rehber olmak hedefleniyor. Bu amaçla, arıtılmış atıksuların tarımda kullanım olanakları; Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi ile birlikte Nisan 2015’de başlayan çalışmalar kapsamında; İZSU Genel Müdürlüğü’ne bağlı Menemen, Kemalpaşa, Torbalı, Bayındır ve Havza Atıksu Arıtma Tesisleri'nden çıkan arıtılmış atıksuların sulamada kullanım olanakları araştırılmıştır.
Tüm bu araştırmaların yanısıra, Çiğli Atıksu Arıtma Tesisi’nde 2.000 m3/gün kapasiteli atıksuyun mikrofiltrasyon, ultrafiltrasyon ve ters osmoz sistemleri ile insani amaçlı kullanım suyu (TS266) standartlarında geri kazanıldığı bir pilot tesis kurulması çalışmaları da başladı. İçme suyu standardına getirilen bu suyun, Çiğli AAT’de polielektrolit seyreltme ünitesinde, ekipmanların ve ünitelerin bakım ve temizliğinde ve yeşil alan sulanmasında şebeke suyu yerine kullanılması hedeflenmektedir. Tesisin proje yapım ihalesinin yapılabilmesi için teknik şartname çalışmaları devam etmektedir. Geri kazanım ünitesi, kurulma alanının zemin özelliklerinin belirlenmesi amacıyla yapılan Zemin Etüdü işi tamamlanmıştır. Ünitenin, ÇED kapsamında kalmadığına dair Çevre ve Şehircilik Bakanlığından görüş alınmıştır.

Ayrıca arıtılmış atıksuların endüstriyel amaçlı kullanımı kapsamında, 21.600 m3/gün kapasite ve 13.000 m3/gün güncel debiye sahip Aliağa Atıksu Arıtma Tesisi’nde, arıtılan atıksu, TÜPRAŞ Rafinerisi tarafından yapılacak olan iletim hattı ile TÜPRAŞ’a iletilecek ve bu şekilde, TÜPRAŞ Rafinerisi, endüstriyel su ihtiyacını Aliağa AAT’nin geri kazanılmış atıksuyu ile karşılayacaktır. Yaklaşık 4 km uzunluğunda uzunluğunda bir iletim hattı ile TÜPRAŞ Rafinerisi’ne iletilecek olan geri kazanılmış atıksuyun iletim maliyetlerinin yanı sıra, gerekli sistemin TÜPRAŞ Tesisleri içinde kurulumunun da TÜPRAŞ tarafından karşılanması öngörülmektedir.
Arıtılmış atıksuların tarımsal sulama suyu olarak kullanılması amacıyla ise, Kemalpaşa AAT, Türkelli AAT, Bergama AAT, Tire AAT, Bayındır AAT, Havza AAT, Torbalı AAT, Hasköy AAT ve İYTE AAT’nin arıtılmış atıksularının filtrasyon ve dezenfeksiyon ünitelerinden geçirilerek, II. Sınıf sulama suyu standardında geri kazanımı planlanmaktadır. Sulama suyu standardına getirilen sular ile tesislerin içindeki yeşil alanların sulanması ile birlikte, Türkelli Atıksu Arıtma Tesisi’ne bitişik konumdaki Katı Atık Aktarma İstasyonu’nun temizlik suyu ihtiyacının karşılanması da hedeflenmektedir. Kemalpaşa AAT’de, sulama yapılacak araziye çekilen iletim hattına hidrofor bağlantısı yapılmış olup,filtrasyon ve dezenfeksiyon ünitelerini içeren sistemin kurulması için teknik şartname hazırlanarak yaklaşık maliyet çalışması kapsamında firmalara gönderilmiştir.